Uszkodzenie zęba, takie jak pęknięcie, nie zdarza się często. Z tego powodu zazwyczaj wywołuje u pacjenta spore obawy – jak zachować się w takiej sytuacji? Czy uraz tego rodzaju jest groźny? Czy da się wyleczyć taki problem, a może konieczna będzie ekstrakcja zęba? Poza względami estetycznymi uszkodzenie może też wywoływać ból. Jak poradzić sobie w tej nietypowej sytuacji?
Co może prowadzić do pęknięcia zęba?
Niewielkie pęknięcia zębów mogą być na pierwszy rzut oka niewidoczne i nie dawać też początkowo żadnych konkretnych objawów. Dopiero gdy pojawia się ból przy nagryzaniu, który jednak ciężko powiązać z próchnicą lub nadwrażliwością, stomatolog może zdiagnozować uszkodzenie. To wynika w takich sytuacjach z różnych czynników, wśród których wymienić należy nieprawidłowo założone wypełnienie, gdzie plomba jest za wysoka, lub kiedy po usunięciu próchnicy i założeniu wypełnienia pozostają bardzo cienkie własne ściany zęba. Do pękania zębów przyczynić się może również przeciążenie zgryzowe wynikające, chociażby z bruksizmu. Pęknięcia o takim charakterze można wykryć za pomocą dokładnej kontroli wizualnej, mikroskopu stomatologicznego, ale też barwienia. Niekiedy wykonywane są również zdjęcia rentgenowskie, jednak zazwyczaj w przypadku podejrzenia, że uszkodzenia sięga do lub ciągnie się od miazgi zębowej.
Znacznie częściej widoczne pęknięcia pojawiają się na skutek urazu mechanicznego. Chociaż szkliwo jest jedną z najtwardszych tkanek ludzkiego organizmu, ma swoje ograniczenia. Silne uderzenie w twarz w trakcie uprawiania kontaktowego sportu, wypadek samochodowy, ale też niefortunne nagryzienie bardzo twardego pokarmu stanowią najczęściej wskazywane przyczyny uszkodzeń. Duży nacisk na ząb może wówczas prowadzić nie tylko do pęknięcia, ale też jego ułamania czy ukruszenia. Na większe niebezpieczeństwo narażone są przy tym zęby po przeprowadzonym leczeniu kanałowym – pozostają bowiem martwe, przez to bardziej kruche i podatne na złamania.
Metody postępowania przy pękniętym zębie
Pęknięcie zęba jest nie tylko widoczne w czasie mówienia czy uśmiechania się. Taki uraz wywołuje także spory ból! Nie wolno go lekceważyć. Uszkodzenie może okazać się dużo głębsze niż się wydaje, a do tego bardzo osłabia strukturę uzębienia. Niezabezpieczony w odpowiednim czasie ząb będzie poddawany dalszej degradacji!
Pierwszym krokiem, jaki należy wykonać w przypadku zauważenia pęknięcia jest umówienie się na wizytę do dentysty! Na podstawie oceny zniszczeń, a także kondycji samego zęba i faktu, czy był poddawany leczeniu kanałowemu wcześniej, stomatolog dobierze metodę odbudowy. Ząb powinien zostać poddany leczeniu, następnie lekarz zaproponować może jedno z kilku rozwiązań:
- zabieg bondingu, który pozwala odbudować strukturę za pomocą kompozytu stomatologicznego, formowanego i utwardzanego za pomocą lampy polimeryzacyjnej,
- wykonanie licówek, czyli wykonanych indywidualnie porcelanowych cienkich płatków przyklejanych do powierzchni szkliwa, które doskonale maskują przebarwienia, ale i właśnie nieduże uszkodzenia zęba lub zębów.
Co zrobić, jeśli pęknięcie jest jednak naprawdę głębokie? O poradę zapytaliśmy dentystę z Centrum Stomatologicznego New-Dent w Lublinie: W przypadku, gdy uszkodzenie jest rozległe i nie da się naprawić go wskazanymi metodami stomatologii estetycznej, stomatolog skontroluje stan korzenia i po przeleczeniu endodontycznym założy wkład koronowo-korzeniowy, na którym zamocowana zostanie trwała i estetycznie odbudowująca uzębienie korona. Takie rozwiązanie można zazwyczaj zastosować także w przypadku zębów, które były wcześniej leczone endodontycznie, pod warunkiem, że są wystarczająco stabilne i mocne.
Większość urazów mechanicznych można naprawić tak, by oszczędzić i zachować ząb naturalny. W bardzo trudnych przypadkach stomatologicznych, na przykład w przypadku pionowych lub skośnych pęknięć korzeni, leczenie i odbudowa są zwyczajnie niemożliwe. Konieczne jest przeprowadzenie zabiegu ekstrakcji i zastąpienie braku wybraną konstrukcją protetyczną umocowaną na implancie lub zębach sąsiednich.
